Budownictwo ekologiczne – jak budowane są ekologiczne osiedla?

Ekologia to jeden z trendów mających obecnie ogromny wpływ na większość sfer naszego życia, który wyznacza kierunek rozwoju wielu branż przemysłu i usług. Nie inaczej jest w przypadku budownictwa ekologicznego, które w coraz większym stopniu zyskuje uznanie. Dowiedz się, jakie technologie stosowane są w budownictwie ekologicznym i dlaczego warto zamieszkać na ekologicznym osiedlu.

Spis treści:

1. Czym charakteryzują się ekologiczne osiedla?
2. Stworzenie środowiska do życia dla zwierząt
3. Planowanie zieleni w okolicy osiedli
4. Zielone dachy
5. Oszczędzanie wody poprzez wykorzystanie deszczówki
6. Efektywność energetyczna
7. Mniej aut, więcej miejsca dla pieszych
8. Ekologiczne rozwiązania w mieszkaniach
9. Ekologiczne osiedle – podsumowanie

Czym charakteryzują się ekologiczne osiedla?

Budownictwo ekologiczne i wchodząca w jego skład koncepcja ekologicznych osiedli zyskuje coraz większe zainteresowanie – zarówno ze strony deweloperów, jak i nabywców nieruchomości.

Do charakterystycznych cech nowoczesnych osiedli projektowanych w duchu ekologii należy obecność:

• rozwiązań przyczyniających się do efektywności energetycznej,
• rozwiązań ograniczających natężenie i prędkość ruchu samochodowego,
• ekologicznych rozwiązań w mieszkaniach,
• dużej ilości zieleni,
• budynków mieszkalnych zwieńczonych tak zwanymi zielonymi dachami,
• elementów infrastruktury retencji wody,
• małej infrastruktury dla zwierząt.

Stworzenie środowiska do życia dla zwierząt

Istotną cechą nowoczesnych osiedli ekologicznych powinno być stworzenie warunków dla harmonijnej egzystencji mieszkańców oraz otaczających ich fauny i flory. Dotyczy to w szczególności osiedli położonych nieopodal lasów, parków, łąk, wrzosowisk i innych terenów zielonych stanowiących miejsce zamieszkania wielu gatunków zwierząt: ssaków, ptaków, gadów, płazów i owadów. Niektóre z nich – na przykład ryjące trawniki i podchodzące do śmietników dziki lub stanowiące zagrożenie jelenie czy łosie  – są dla człowieka kłopotliwe i mogą stworzyć dużo problemów. Inne są natomiast neutralne, a nawet mogą stać się prawdziwą „ozdobę” osiedla.

Z tego powodu coraz więcej deweloperów realizuje na terenie swoich nowo powstających inwestycji elementy małej infrastruktury dla zwierząt, w szczególności tych będących pod ochroną oraz niebędących zagrożeniem dla mieszkańców. Wśród przykładów wymienić można:

• budki lęgowe oraz karmniki i poidła dla ptaków,
• tunele dla małych zwierząt,
• hotele dla owadów,
• oczka wodne dla płazów,
• łąki kwietne.

Planowanie zieleni w okolicy osiedli

Stworzenie dogodnych warunków dla okolicznej fauny powinno iść w parze z poszanowaniem miejscowej flory. Dlatego też ekologiczne osiedla mieszkaniowe są planowane w taki sposób, aby w jak najmniejszy sposób naruszyć okalające je tereny zielone, a także w pełni wykorzystać ich sąsiedztwo. Ma ono bowiem niezwykle korzystny wpływ na jakość życia mieszkańców oraz ich samopoczucie. Do zalet życia blisko natury należą między innymi czystsze powietrze, niższy poziom nagrzewania osiedla podczas upałów, zapewnianie cienia w letnie dni, niwelowanie niekorzystnego wpływu spalin samochodowych czy polepszenie retencji wody w glebie.

Do przykładów dobrych praktyk realizowanych przez inwestorów przy budowie ekologicznych osiedli należą przede wszystkim sadzenie na terenie osiedli nowych drzew oraz zabezpieczanie lub przesadzanie drzew podczas prac budowlanych. Do innych udogodnień – realizowanych przede wszystkim na ekologicznych osiedlach o podwyższonym standardzie – należą oczka wodne, naturalne siedziska w formie kamieni lub pieńków, nawiązująca do miejscowej flory ogrodzenia z siatki porośniętej pnączami, a nawet szklarnie. Interesującym przykładem nowoczesnej inwestycji łączącej wszystkie wspomniane elementy jest usytuowane w Konstancinie-Jeziornej ekologiczne osiedle Gaia Park.

Zielone dachy

Coraz popularniejszym rozwiązaniem wykorzystywanym w planistyce ekologicznych osiedli na całym świecie są tak zwane zielone dachy. To specjalne wielowarstwowe pokrycia budynków, które umożliwiają hodowlę roślinności. Oprócz walorów estetycznych zielone dachy na ekologicznych osiedlach spełniają jeszcze inne bardzo istotne dla miejscowego ekosystemu funkcje. Najważniejsze z nich to:

• tłumienie hałasów,
• regulacja termiczna budynku (ocieplanie zimą, chłodzenie latem),
• filtrowanie zanieczyszczeń pochodzących między innymi z samochodowych spalin,
• produkcja tlenu,
• zwiększanie poziomu odparowywania wody i pomoc w magazynowaniu wód opadowych.

Do powyższych zalet zielonych dachów należy jeszcze dodać pozytywny wpływ tego innowacyjnego rozwiązania na dobrostan mieszkańców. Pokryte roślinnością dachy to bowiem doskonałe miejsce dla odpoczynku i pielęgnowania relacji sąsiedzkich w sezonie wiosenno-letnim.

Oszczędzanie wody poprzez wykorzystanie deszczówki

Istotnym wyznacznikiem ekologicznego stylu życia jest oszczędzanie wody. Doskonale wiedzą o tym projektanci ekologicznych osiedli, którzy stawiają w tym kontekście przede wszystkim na wykorzystywanie deszczówki. Dzięki temu niweluje się problemy związane z ewentualnymi podtopieniami po obfitych opadach czy kosztami odprowadzania wód opadowych do kanalizacji.

Do trzech podstawowych rozwiązań wykorzystujących i magazynujących deszczówkę na ekologicznych osiedlach należą:

• ogrody deszczowe – stanowią nie tylko pożyteczną dla ekosystemu, ale również niezwykle estetyczną formę retencji wody;
• niecki retencyjne – to płytkie zagłębienia w terenie służące do czasowego (około dwudniowego) gromadzenia wody opadowej; 
• stawy retencyjne – są większe od niecek, dzięki czemu umożliwiają przechowywanie większej ilości wody przez dłuższy czas.

Wiele z elementów infrastruktury retencyjnej może stanowić urokliwe miejsce wypoczynku, relaksu, aktywności fizycznej, a nawet uprawy roślin.  

Efektywność energetyczna

Kolejny związany z ekologią aspekt przyjaznego środowisku budownictwa to efektywność energetyczna. Oznacza ona zachowywanie przez obiekty budowlane wysokiego poziomu ciepła przy jednoczesnym możliwie najniższym zużyciu energii. Efektywność energetyczna ekologicznych osiedli skutkuje zatem stosunkowo niskimi rachunkami za prąd oraz poszanowaniem przyrody. Aby ją osiągnąć, stosuje się przede wszystkim technologię fotowoltaiczną oraz pompy ciepła. Oba rozwiązania są przyjazne środowisku i nie zanieczyszczają atmosfery.

Mniej aut, więcej miejsca dla pieszych

Korzystanie z samochodu to w kontekście ocieplenia klimatycznego i degradacji środowiska naturalnego temat kontrowersyjny. Wielu kierowców nie wyobraża sobie życia bez auta, inni nie używają tego środka komunikacji wcale. Projektanci i inwestorzy ekologicznych osiedli – chcąc wypracować w tej kwestii niezbędny kompromis – przywiązują wiele uwagi do harmonii pomiędzy potrzebami kierowców, pieszych, rowerzystów i miejscowego ekosystemu. Częstą praktyką jest zatem stosowanie progów spowalniających i szykan. Inną metodą ograniczenia prędkości ruchu samochodowego jest wytaczanie węższych dróg, dzięki którym na uprzywilejowanej pozycji są piesi i rowerzyści. Chroni to przed występowaniem niebezpiecznych kolizji z udziałem nie tylko ludzi, ale również zwierząt. Dotyczy to w szczególności małych ssaków, takich jak jeże, kuny czy nornice.

Ekologiczne rozwiązania w mieszkaniach

Budownictwo ekologiczne zakłada również stosowanie przyjaznych dla środowiska rozwiązań w samych mieszkaniach. Dotyczą one przede wszystkim nowoczesnych metod oszczędzania energii elektrycznej. Przynosi to nie tylko korzyści przyrodzie, lecz również pozwala zniwelować wysokość rachunków za prąd. Przykładem stosowanych na szeroką skalę ekologicznych rozwiązań w mieszkaniach jest wyposażanie je w energooszczędne sprzęty, montaż oświetlenia z wykorzystaniem żarówek i lamp LED oraz dążenie do minimalizacji utraty ciepła w mieszkaniu poprzez instalację wysokiej jakości okien.

Ekologiczne osiedle – podsumowanie

Stworzenie środowiska do życia dla zwierząt, zadbanie o obecność zieleni, zwieńczenie dachów obiektów mieszkalnych roślinnością, efektywne zarządzanie wodą, efektywność energetyczna, ograniczenie ruchu samochodowego i przyjazne środowisku rozwiązania w mieszkaniach – wszystkie te elementy składają się na współczesne budownictwo ekologiczne. Służy ono nie tylko faunie i florze, ale również komfortowi osób zamieszkujących ekologiczne osiedla.